Í þessari viku eru nákvæmlega 10 ár frá því Draumalandið – Sjálfshjálparbók handa hræddri þjóð kom út. Eftir á að hyggja var þetta ansi brjálað tímabil, spennandi og sorglegt á köflum en líka verðmætt enda kynntist ég svo mörgum í kringum og eftir útgáfuna. Nafnið á bókinni var lengi að fæðast, það vísar auðvitað í Draumalandið eftir Jón Trausta en lagið við ljóðið var uppáhaldslagið hans Jóns afa, en hann dó rétt áður en bókin kom út.

Afi Jón og amma Dísa.

Ég boðaði fólk til fundar við mig í Borgarleikhúsinu og stundum hef ég reynt að skilja hvernig ég þorði því, nokkur ofdirfska að ætla sér að fylla Borgarleikhúsið á mánudagskvöldi í mars og messa yfir fólkinu í klukkutíma. KK var mér til halds og trausts. Draumalandið fjallaði um að fara aðrar leiðir og hugsa öðruvísi, að nýta sér vankosti sem styrk og tækifæri. Við ákváðum að gefa út bókina á versta tíma í bóksölu og það tókst vonum framar. Bókin seldist í um 23.000 eintökum áður en árið var úti og núna er hún komin út á japönsku, þýsku, dönsku, ensku og spænsku.

Eftir fundinn í Borgarleikhúsinu sagði amma í Teigó við mig með stríðnisglampa í augum: ,,Ég hélt alltaf að þú værir þroskaheftur, en núna er ég ekki lengur viss.“ Þetta var hennar leið til að hrósa. En svo sagði hún mér að þarna hefði gerst dálítið kraftaverk. Úrið hans afa hafði verið týnt frá því að hann dó, en í Borgarleikhúsinu fann amma úrið allt í einu, hún var með það á hendinni. Ömmu sýndist þetta vera augljóst tákn um að hún ætti að gefa mér úrið.

Nánast hver einasti kafli Draumalandsins hefur leitt mig inn í nýjan heim eða nýja heima sem eru ekki endilega hinn dæmigerði vettvangur rithöfundar. Árið var fullt af tilviljunum og merkilegum tímasetningum. Ég skrifaði heilan kafla um öll tækifærin sem mætti nýta á varnarsvæðinu ef herinn færi. Mér fannst vanta þann vinkil í umræðuna, að þar væri skapandi möguleikar en ekki einungis svartnætti. Herinn tilkynnti brotthvarf sitt í sömu viku og bókin kom út.

Hugmyndakaflinn ,,Leitin að raunveruleikanum“ dró mig inn í stór og smá fyrirtæki og tengingar við sprotageirann þar sem menn trúðu því að hægt væri að byggja upp öflugt afvinnulíf með öðrum hætti en með stóriðjustefnu stjórnvalda. Þar varð til merkilegt bandalag listamanna og frumkvöðla sem endurspeglaðist í Framtíðarlandinu, félagi sem beitti sér fyrir náttúruvernd en varð einnig leiðandi í umræðunni um annars konar atvinnulíf.

Kaflinn um sveitirnar leiddi mig inn í verkefni á vegum Impru á Akureyri um Vaxtarsprota í sveitum. Bókin byggði á þeirri sýn að við ættum marga og fjölbreytta fjölbreytta möguleika um allt land, í ferðamennsku, matvælaframleiðslu, nýsköpun og nýjasta tækni gæti komið framleiðendum í beint samband við neytendur og gjörbreytt forsendum byggðar. Að ímynda sér hvaða ókönnuðu möguleikar gætu leynst í öllum þeim 6000 lögbýlum sem eru á Íslandi. Hugmyndin var síðan tekin miklu lengra af Sigríði Sigurjónsdóttur og hönnunardeild Listaháskóla Íslands. Hér er síða sem lýsir því verkefni betur: http://www.designersandfarmers.com/about/

Býli á Íslandi G – H

Stærsti kaflinn í bókinni um Terawöttin í almættinu dró mig síðan inn í hringiðu þjóðmálaumræðunnar og umhverfisbaráttunnar. Ég setti mig inn í orkumál á landinu, línulagnir, tonn í álverum og hversu mikla orku þyrfti til að drífa þau og hvaðan orkan ætti að koma. Það var sláandi hvað leikmaður gat fundið miklar brotalamir í þessum málum. Loforð um gríðarlega mikla orkuafhendingu og atvinnumöguleika voru komin á forsíður fjölmiðla áður en svæði höfðu verið rannsökuð að neinu marki. Af sumum varð ég talinn öfgamaður og óvinur ,,alvöru vinnu“ eða landsbyggðarinnar í heild sinni. Tímabundin varnarstaða landsbyggðarinnar var nýtt af stórfyrirtækjum, verktakafyrirtækjum og orkufyrirtækjum, allur vöxtur og framtíð skyldi vera á forsendum þeirra.

Ég lá andvaka í margar nætur út af svæðum sem ég þekkti vel og voru í beinni hættu. Það var sláandi að sjá hvernig þjóðríki gera sífellt sömu mistökin. Þau skuldsetja sig gagnvart erlendum bönkum, byggja alla innviði fyrir stórfyrirtækið sem síðan mokar auðlindinni úr landi og hagnaðurinn hverfur í skattaskjóli. Ef einhver vill vita hvers vegna 62 ríkustu menn í heimi eiga meira en helmingur jarðarbúa – þá urðu sumir þeirra einmitt ríkir á þennan hátt, gott ef einn þeirra er ekki aðaleigandi Norðuráls í Hvalfirði.

Það var nánast yfirþyrmandi að horfa upp á landið okkar stefna í þessa átt hér. Opinber orkufyrirtæki ætluðu að skuldsetja þjóðina fyrir meira en þúsund milljarða og veðja á einn málm og eitt eða tvö stórfyrirtæki. Þetta var ekki sett fram sem valkostur, heldur var þetta sett fram sem hin eina mögulega framtíðarsýn Íslands.

Blaðsíða 19 í Draumalandinu: 

Alveg frá útgáfu hefur varla liðið sú vika að ekki komi upp eitthvað verkefni, beiðni eða viðvik sem tengist Draumalandinu. Núna á þriðjudag átti ég fund með fólki frá kóreska LG raftækjarisanum sem er með heilmikið verkefni í uppsiglingu hérlendis – allt byggt á blaðsíðu 19 í Draumalandinu en þar er þessi einfaldi texti:

LG sendi mér þetta myndband hér þar sem Slokkni ljós / kvikna stjörnur kemur við sögu enda er snilldin í nýja OLED tækinu þeirra hið algera myrkur sem þeim tekst að fá á skjáinn.

Í myndbandinu hér að ofan ræðir Ridley Scott um Mars myndina sína og síðan kemur kafli um Reykjavík. Þarna má sjá hvernig ,,Slokkni ljós / kvikna stjörnur“ gjörningurinn árið 2006 lítur út í augum tæknibrellumeistara í kóreu. Það er ansi vel dramítiserað hjá þeim en skemmtilegt. Þeir ætla að ganga lengra og gera Reykjavík, tónlistarlífið hér og ,,Lights out stars on“ að kjarna í nýrri ímyndarherferð fyrir OLED tækin hjá LG. Í sumar verður haldinn stórviðburður sem verður betur auglýstur síðar. Youtube tæknibloggarinn Lewis hjá Unbox Therapy sem er með milljón áhorf á hvert myndband var hér um daginn og stjörnuljósmyndarinn Sean Parker hefur verið á ferð um landið að taka myndir fyrir OLED skjáina. Auglýsingadeildin flaug sérstaklega til landsins og kvikmyndatökulið kom frá LA til að taka viðtal við mig og Lewis og ég áritaði fyrir þau Bláa hnöttinn á kóresku. Hún er með myndum eftir þarlendan listamann.

Þetta er semsagt bara dæmi um eina blaðsíðu og hvað getur gerst tíu árum eftir að hugmynd hefur verið sleppt út í veröldina.

Fljótlega eftir að Draumalandið kom út byrjaði ég að vinna að kvikmyndun á verkinu með Þorfinni Guðnasyni, þeim mikla snillingi. Framleiðandi var Sigurður Gísli Pálmason. Hér er trailerinn:

Það sem átti að verða stutt og snörp heimildarmynd sem átti helst að fara í bíó haustið 2006 tók að lokum næstum þrjú ár í vinnslu með öllum þeim endurskrifum, endurklippum, safnaleit og heimildarleit sem fylgir svo umfangsmiklu verki. Við klipptum myndina heima hjá Þorfinni í Hrosshaga í Biskupstungum. Í kjölfarið fór myndin á kvikmyndahátíðir um allan heim. Ég sakna alltaf Þorfinns sem lést fyrir rétt rúmu ári síðan eftir baráttu við illvígt krabbamein. Ég var staddur í Chicago þegar andlátsfréttin barst til mín. Ég leit á úrið sem amma hafði gefið mér í Borgarleikhúsinu og það var stopp. Ég er yfirleitt með það á mér – þótt klukkan sé alltaf hálf níu.